Sałatka z pisaliny

Na pewno się zastanawiacie co to takiego ta pisalina. Moja rodzina to istny miszmasz regionalny. Od pokoleń wędrowała po różnych częściach Polski i Europy i tak naprawdę nie wiem, z jakiej gwary się wywodzi, ale pisalina to nic innego jak mniszek lekarski, czyli pospolity. Uwaga! Mniszek lekarski to nie mlecz! O różnicy między tymi roślinami przeczytasz TU.

Liście mniszka są jak najbardziej jadalne, ale tylko w określonej porze roku. Najlepiej smakują wczesną wiosną, kiedy zaczyna wychodzić razem z przebiśniegami. W późniejszym okresie zbiera się tylko młode listki przed kwitnięciem kwiecia, póki w łodyżkach nie ma jeszcze białego mleczka.

Przygotowując liście na sałatkę należy je umyć dopiero przed przetwarzaniem. Zamoczyć na parę minut w zimnej wodzie, by piasek i goryczkę wypłukać, a dopiero po tej kąpieli przemyć je pod bieżącą zimną wodą. Pisalinę zbieramy z daleka od dróg i psich wychodków. Mniszek lekarski to nie tylko surwe liście. Można z niego zrobić syrop, herbatę, dodawać do potraw jako przyprawę.

Mniszek znajduje zastosowanie nie tylko w kuchni, ale i w leczeniu domowym, jak również w medycynie. Przetwory z mniszka (odwar z korzenia, wino z korzeni, sok z liści, syrop z kwiatów, krople z ziela) stosowane są w wielu schorzeniach, związanych z uszkodzeniem wątroby i zmniejszeniem wydzielania żółci. Jest szczególnie przydatny podczas rekonwalescencji po przebytym wirusowym zapaleniu wątroby, po zabiegach na drogach żółciowych, w zastoju żółci w pęcherzu żółciowym, a także w zagrożeniu kamicą żółciową. Przetwory z mniszka zleca się również przy upośledzeniu czynności kłębków nerkowych i podczas zmniejszenia dobowej ilości moczu, a także obrzękach, spowodowanych zaburzeniami układu krążenia i nerek. Pomocniczo stosuje się go w reumatyzmie, podagrze, otyłości, trądziku, w stanach przedcukrzycowych i w początkach cukrzycy. Wchodzi również w skład innych leczniczych preparatów, produkowanych przez Herbapol, stosowanych na wiele dolegliwości, np.: Cholagoga (zioła wątrobowe), Diabetosan (zioła przeciwcukrzycowe), Normosan i Neonormosan (zioła przeczyszczające), Degrosan (zioła wspomagające metabolizm), Pulmosan (zioła na układ oddechowy), Cholesol oraz Gastrochol (zioła na układ pokarmowy). Zewnętrznie mniszka używa się do kąpieli kosmetycznych, a świeży sok mleczny do okładów na kurzajki, brodawki i kłykciny kończyste. Kwiaty ziela są bardzo pomocne w przewlekłych nieżytach jamy ustnej, gardła i oskrzeli*.

Przepisów na sałatkę jest kilka. W Szwajcarii podaje się liście mniszka w połączeniu z gotowanym jajkiem, zasmażanym boczkiem i drobnymi grzankami na przykład czosnkowymi.

W niektórych regionach Polski do liści dodaje się sam korzeń rzodkiewki, dzięki czemu w sałatce będą smaki gorzko-pikantne.

W przepisie mojej babci znajdują się liście mniszka, młode listki rzodkiewki i sałata różnokolorowa. Sos do niej składa się z soli, pieprzu, oleju i soku z cytryny. Oczywiście sos smakujemy po swojemu.

Ja sos udoskonaliłam i teraz wam go przedstawię.

6 łyżek oleju najlepiej z oliwek

4 łyżki octu z białego wina

1 łyżka miodu

1 łyżeczka musztardy

Sól, pieprz do smaku

Ewentualnie prażone pestki piniowe, migdały lub orzechy.

Wszystko wymieszać na jednolitą masę i polać sałatkę.

Syrop z mniszka:

Aby go sporządzić, należy zebrać 4 kopiaste garście koszyczków mniszka (najlepiej w maju), zalać je 1 litrem zimnej wody i powoli ogrzewać, aż do wrzenia. Po zagotowaniu całość odstawia się na noc. Następnego dnia należy przelać płyn przez sito i dobrze wycisnąć wodę z kwiatów (przez gazę lub rękami). Do soku należy dodać 1 kg cukru oraz pół cytryny pokrojonej w plasterki. Następnie garnek z syropem (bez pokrywki), ustawia się na palniku kuchenki i całość ogrzewa (nie dopuszczając do wrzenia) tak długo, aż syrop stanie się gęsty. Ważne jest, aby ciecz odparowywała bez gotowania, by zachować wszystkie witaminy. Aby sprawdzić, czy syrop ma odpowiednią konsystencję, należy co jakiś czas robić próbę ostygnięcia kropli syropu na spodeczku. Syrop nie może być zbyt gęsty, aby się nie skrystalizował, ani zbyt rzadki, ponieważ mógłby wówczas skwaśnieć. Jeśli jest gotowy, wlewa się go do wyparzonych słoiczków lub butelek. Prawidłowo sporządzony syrop z mniszka można przechowywać w szczelnie zamkniętych pojemnikach przez całą zimę.

Herbata z mniszka ma działanie oczyszczające krew, napotne i moczopędne. Wspomaga trawienie. Aby sporządzić leczniczą herbatkę z mniszka, należy jedną kopiastą łyżeczkę do herbaty rozdrobnionych lub zmielonych korzeni zalać na noc jedną szklanką zimnej wody. Następnego dnia płyn podgrzewa się do wrzenia i przecedza. Otrzymaną ilość herbatki należy podzielić na dwie równe części i pić łykami: pół godziny przed śniadaniem i po nim.

Życzę bardzo smacznego i wspaniałego odkrywania nowych smaków!

• Źródło: http://www.wapteka.pl