O karnawale (Fasnacht, Fasching) w Szwajcarii pisało już wielu na swoich blogach. Ja postaram się Wam przedstawić go od strony kuchni.
Centrum niemieckiego karnawału (Karneval) jest północna Nadrenia-Westfalia, gdzie co roku 11 listopada o godz. 11.11 rozpoczyna się tzw. piąta pora roku (tak nazywa się karnawał w Kolonii). W Szwajcarii, miastem, w którym najbardziej hucznie obchodzi się Fasnacht jest Bazylea. Początkiem i zarazem punktem kulminacyjnym bazylejskiego karnawału jest pochód Morgenstraich (poranna psota), który rozpoczyna się w nocy z niedzieli na poniedziałek po środzie popielcowej o godzinie 4 rano.
Ale zatrzymajmy się jeszcze na listopadzie. Nie tylko w Niemczech, ale i w Szwajcarii Fasnacht rozpoczyna się 11. listopada o 11.11. W mniejszych miastach- jak moje- przeniesiony jest na wieczór, na 19.19 lub- jak w miasteczku obok- na 18.18. Dlaczego? Ano z jednego prostego powodu: Praca!
Po tej dacie, mamy już Adwent i tak zwaną imprezową ciszę. W tym czasie wszystkie komitety organizacyjne ustalają sobie przebieg karnawału w swoich kantonach i miastach.
Po święcie Trzech Króli- czyli 6.01. na ulice wychodzą muzykanci grając tzw. Guggenmusik. Są to orkiestry najczęściej dęte, które wykonują Hity z Satelity z ostatnich 50 lat albo i starszych.
Aby to wszystko miało ręce i nogi- musi ktoś się tym zająć. I tak do głosu dochodzi Elfenrat lub Elferrat. Z elfami nie ma nic wspólnego. Nazwa pochodzi od liczby 11 (Elf). Jest to więc nic innego jak Rada Jedenastu.
W skład rady- jak nazwa wskazuje wchodzi 11 osób:
1. Lällekönig/in- dokładnie nie można tego słowa na polski przetłumaczyć. Jest to jednak Król lub Królowa karnawału. Osoba ta jest najczęściej honorowym mieszkańcem i zatwierdza wszystkie projekty, związane z imprezą. Bez jej zgody nic nie przejdzie w czyn.
2. Schreiberling – Pismak, kronikarz- osoba spisująca wszystkie protokoły.
3. Rappenspalter – mój słownik mówi, że Spalter to łupacz, więc w wolnym tłumaczeniu jest to łupacz rappenów (szwajcarskie grosze), a tak, żeby było mądrze i zrozumiale- jest to po prostu kasjer, który zajmuje się wszystkimi finansami.
4. Umzugsmajor- hmm… zacznijmy może od tego, że Umzug to po niemiecku przeprowadzka. Fasnachtsumzug to przeprowadzka karnawałowa- przebierańcy przeprowadzają się przez całe miasto. A Umzugsmajor, to szef, który zarządza tą przeprowadzką. Ustawia listę kolejności pochodu, pokazów i zabaw.
5. Bauchef (Baumeister)- szef budowy. Wynajduje lokalizacje dla imprez towarzyszących, takich jak na przykład bal przebierańcow, odpowiada za budowę scen (oczywiście sam nie buduje, ma od tego ludzi) itp.
6. Festwirt- gospodarz imprezy- odpowiada za zakup zakąsek i napojów.
7. Paparazzi- albo Mamarazzi- osoba uwieczniająca imprezy na zdjęciach.
8. Hofnarr- błazen. Błazen ma za zadanie nie tylko rozśmieszać ludzi, ale i przemawia w imieniu króla lub królowej, gdy ci mają już wszystkiego powyżej uszu…
9. Verkaufchef- szef sprzedaży. To on załatwia wszystkie bilety wstępu, które później my kupujemy idąc na imprezę.
10. Webmaster lub Pressesprecher- osoba zajmująca się komunikacją z prasą (wywiady, zamieszczanie reklam, a także tworzenie plakatów).
11. Joker- taki jak w kartach- zastępuje wszystko i wszystkich. U nas się mówi: Gdzie diabeł nie może- tam babę pośle. W karnawale podobnie- gdy ktośtam nie może- jokera posyła.
W zależności od regionu i komitetu w Radzie Jedenastu może być więcej osób, a poszczególne funkcje inną nazwę.
Szwajcarskie hulanki na ulicach zaczynają się od tłustego czwartku (Schmutziger Donnerstag), który przypada w tym roku na 4 lutego, a kończą w środę popielcową (Aschermittwoch) 10.02. No, ale czemu tak krótko? Wcale nie. Wiele przybytków gastronomicznych dekoruje swoje wnętrza tematycznie. Można wejść wtedy na pokład statku pirackiego, albo na amerykańską farmę. Niestety ostatnimi czasy szyld „Dekoriert” oznacza tylko dziewczyny z cyckami na wierzchu tańczące od niechcenia na chwiejącej się rurze i ceny przyprawiające o ból głowy.
Terminy karnawału w swoim regionie znajdziecie TU.
W Arbon pochody orkiestr i bale przebierańców zaczęły się z początkiem stycznia. Kulminacja obchodów przypada na weekend 12-14.02., a zacznie się w piątek o 16.00 napadnięciem na gminę, porwaniem burmistrza i przejęciem kluczy do bram miasta (Stadthaus Stürmung). Tak wyglądaja też w większości Faschingi w Niemczech, tylko, że tam na gminę napadają kobiety i obcinają krawaty urzędnikom. Takie ci to babska! Jako, że w Szwajcarii więcej się zarabia i można sobie na więcej pozwolić- odstąpiono od tej tradycji, no bo jak to obciąć komuś Armaniego?!
Od piątkowego popoludnia przez 3 dni rządzi Elferrat, tańce i hulanki. W piątek o 20.00 w arbońskiej Seeparksaal odbędzie się Loelleobik- wieczór pełen muzyki i komediowych skeczy w wykonaniu niemieckich i szwajcarskich gwiazd. Wstęp niestety od 18 lat (kontrola dokumentów) za 18 fr. -dla osób, kupujących bilet wcześniej w arbońskim InfoCenter, przy Schmiedgasse 5 lub przez internet na http://www.fasnachtarbon.ch. Za 22 franie kupimy zaś wejściówkę na miejscu w dzień występów. Ale uwaga- ilość miejsc siedzących jest ograniczona. Warto więc się pośpieszyć na to komedyszoł.
W sobotę od 14.00 do 17.00 zorganizowany jest bal maskowy dla dzieci (także w Seeparksaal), na który złożyli się sponsorzy i nasze pociechy nie będą musiały płacić.
O 18.00 zaś na Fischmarktplatz zacznie się Guggen Sternmarsch. Jest to występ na wolnym powietrzu kilku orkiestr z różnych regionów Szwajcarii. Ubieramy ciepłe gacie, albo rozgrzewamy się gorącym winem, które kupimy na miejscu. Wstęp oczywiście za darmo. Tu podglądamy…występ
A o 20.00 wracamy spowrotem do Seeparksaal, tym razem w przebraniu z epoki lodowcowej, gdyż takie właśnie jest motto tegorocznego karnawału. Wstęp 10 fr.
W niedzielę o 14.00 – wyczekiwany przez wszystkich Umzug. W Tym roku w pochodzie weżmie udział 60 międzynarodowych grup. Jest to największa taka impreza w regione Ostschweiz. Dzieci, młodzież do 16 lat i mieszkańcy trasy, przez którą przechodzi (od banku UBS – Bahnhofstrasse – Schloss – Promenadenstrasse – Hauptstrasse – Stadthaus – Schmiedgasse – Weitegasse – Seeparksaal) – nie płacą wstępu, pozostałych kosztować będzie to widowisko 9 fr. Zakończy się ono koncertem pożegnalnym w ostatnim miejscu pochodu ok. godz.15.15.
W zeszłym roku miałam okazję nie tylko uczestniczyć, ale i relacjonować całe to zajście. Wyniki można było znaleźć w gazecieTU i na stronie internetowejTU.
Praca bardzo ciężka, ale nie żałowałam i podjęłam się jej znowu w tym roku. Także więc do zobaczenia w Arbon.
A wieczorem może znajdziemy trochę siły i czasu, by wybrać się z naszą połówka do restauracji i uczcić serduszkowe święto albo… z połówką do kolegi…?
